Xeerkan waxa jira mahmaah soomaali oo oranaysa (hubsiimo halgeel ba lasiistaa). Buuga oo kashegenaya xeerkan wuxu yiri 5 qof hala tacaamulin, waxna haku darsan, iskana ilaali sijoogta ah (dabgoda lama kulaalo): 1. Qof islawaayn ama qab wayn leh 2. Qof ka isbadbadalka badan oo meel loogu hagaago aan lahayn 3. Qofka shakiya badan 4. Qofka aargoostaha ah ee waxba ilaawin 5. Qofka miskiinka ah ee halmar xanaaqa Tusaalaha Buuga: Waxa jiray maxamed khawaarsimi waxa uu katalinjiray dowlad wayn oo la'oran jiray khawaarisim oo katalinjirtay Turky ilaa Afganistan ilaa Shiinaha. waxuna lahaa ciidan aad ubadan 1219 kii aya Jingis khaan usoo diray safiiro wado hadyado si ay u heshiiyaan nabadna kuwada noladaan. Maxamed khawaarsimi wa uu diiday heshiiska isaga oo qab ku jiro. Jingis khaan mar labaad ayuu ergo hadyad sida soo diray lakin wasiir kamid ah wasiirada Khawaarisim aya dhacay hadyadii ergadiina wu wada dilay. Jingis khaan mar sedexaad ayuu ergo soo diray isago raba in logacan ga...
Cudurka dhiigkarka hypertension dilaha aamusan
Xanuunka dhiig karku wa xanuun ku dhaca xididada jirka ee uu dhiigu maro waxa Keena cadaadiska qulqulka dhiiga oo siyaada, ama qofka oo xididadiisu yaraadaan sida qofku marka uu waynado waxa yarada tuuboyinka dhiiga qaada.
Tuuboyinka dhiigu waa labo nooc:
oo kala ah:-
1. Vines
2. Artery
1. Vines: waxa ay kamid yihiiin xididada qaada dhiiga, shaqadoodu waa in ay qadan dhiig Kayimi unugyada jirka dhiigas oo usocda wadnaha silo nadiifiyo dibna lookuso celiyo meshii ay ka yimadeen.
2. Artery: waa xidido qaada dhiiga laso nadiifiyay ee ka yimaada wadnaha una socda jirka intiisa kale oo dhan. Dhiiga nadiifka ah marka lasoo isticmalo waxa dib uso celiya xididka loo yaqan vines.
Cadaadiska Dhiigkarku wa laba nooc:-
1. Systolic blood pressure; waxa loyaqan dhiiga sure kaas oo kacawinaya in aad sifudud u ogaato dhiiga marka uu kacsan yahay.
2. Diastolic blood pressure; waxa loyaqan dhiiga hoose Kaas oo ka cawinaya in aad difudud ku ogatid dhiiga marka uu dhacsan yahay
Maxaa sababa cudurka Dhiigkarka:
Cudurkan waxa Keena is badal ku yimada xididada dhiiga qaada kuwas oo uu dhiigu mari waayo ama ku adgaato in uu si xowli ah ku maro dhiigu
1. Tubaco ama sigaar sida nocyada balwada
2. Waxa Keena qofka oo cayila
3. Xididada dhiiga oo buro ama feex kaso baxdo
4. Qofka oo da' ahan waynada
5. Stresska ama fagarka oo qofka ku bata
Calaamadaha laku garto cudurka Dhiigkarka:
1. dhiig kayimada sanka iyo afka
2. Madax xanuun joogta ah
3. Martag iyo qufac dhiig wata
4. Xanaq faro badan
Sida loo Cabiraa Dhiigkarka:
1. Dhiiga sare wa 140-mmhg ilaa 90-mmhg
2. Dhiiga normal ka ah 120-mmhg ilaa 80-mmbg
3. Dhiiga hoose wa 90-mmhg ilaa 60-mmhg
Cabirka laka rabo dadka cafimadka qaba:
1. Caruurta wa 85/50
2. Dadka qaangaaray wa 95/60
3. Dadka wawayna wa 120/80
Ka hortaga cudurka Dhiigkarka:
1. Iska yare stresska iyo fagarka badan
2. Jooji cayilka Farah badan
3. Samee jimicsi marwalba
4. Ha isticmalin balwada sida sigaarka tubakada iwm.
Maxa laku daweeya Dhiigkarka:
1. Isticmaal dawada Dhiigkarka sida {panadol}
2. Wad inad isticmasha (sanjabiil)
3. Iska yaree cunada cusbadu ku badan tahay
Comments
Post a Comment