Skip to main content

Xeerka 8aad ''Iska hubi cida ad ladhaqmayso'' (Sirta la-tacaamulka dadka)

  Xeerkan waxa jira mahmaah soomaali oo oranaysa (hubsiimo halgeel ba lasiistaa). Buuga oo kashegenaya xeerkan wuxu yiri 5 qof hala tacaamulin, waxna haku darsan, iskana ilaali sijoogta ah (dabgoda lama kulaalo): 1. Qof islawaayn ama qab wayn leh 2. Qof ka isbadbadalka badan oo meel loogu hagaago aan lahayn 3. Qofka shakiya badan 4. Qofka aargoostaha ah ee waxba ilaawin 5. Qofka miskiinka ah ee halmar xanaaqa Tusaalaha Buuga: Waxa jiray maxamed khawaarsimi waxa uu katalinjiray dowlad wayn oo la'oran jiray khawaarisim oo katalinjirtay Turky ilaa  Afganistan ilaa Shiinaha. waxuna lahaa ciidan aad ubadan 1219 kii aya Jingis khaan usoo diray safiiro wado hadyado si ay u heshiiyaan nabadna kuwada noladaan. Maxamed khawaarsimi wa uu diiday heshiiska isaga oo qab ku jiro. Jingis khaan mar labaad ayuu ergo hadyad sida soo diray lakin wasiir kamid ah wasiirada Khawaarisim aya dhacay hadyadii ergadiina wu wada dilay. Jingis khaan mar sedexaad ayuu ergo soo diray isago raba in logacan ga...
Post a Comment

Xeerka 2aad (ku shaqayso dadka) dantooda ka tus in ay kuu adeegaan!



Dadku hakuu adeegaan:


Qoraaga buuga qodobkan wuxu leeyahy marka ad dadka wax ka dalbanayso iska ilaali labadan qodob:

1. Inaad u abaal sheegato 

2. Inaad dhibato ama cadifat u sheegato


Labadan qodob dadka waxba hakaya dalban waayo wa ay ku dhibsandonan wadna ku khasaraysa, lakin adeegso inad iyaka dantooda ka dhextusto, 


Qof walba waxa uu jecelyahy inuu wixii dantiisa oo kali ah sameeyo.


Tusaalaha Buuga: 


Waxa tahay nin ganacsade ah waxad rabtaa in tagsi alaab kuqado, wa inad tagsilaha ku dhahdaa waxan raba inad alaabta iso qado waxan ku bari doona ganacsato kale simalin walba alaab uguso qaado ganacsatada oo dhan.


Qof ka tagsiilaha ahi sidegdeg ah ayu kuyu shaqeyn islamarkaba waxa uu kafagaraya dantiisa oo ah inuu ganacsato badan barto si uu dhaqale badan u sameeyo.


Tusaalaha 2aad:


qarnikii 14aad magalada (Lucca) ee dalka (Italy) wiil cidanka caadika ee darajada hose ka tirsan oo la oranjiray (kaastara gaani) aya lo dhiibay xilka magaladaas waxana u dhiibay qoys la oran jiray reer (boojiyo).


marki laso garay 1325tii aya isaka oo dagaal ku maqan magalada (Florence) ee Italy magaladii lucca aya waxa ka dhacay dagaal u dhexeeya rerki xilka u dhiibay 


Boqorka ee reer boojiyo iyo ninki xilka sii hayey madama uu dagal jiray boqorka magalada ee (kaastara gaani), 



Kadib ninki ugu wayna qoyska reer (boojiyo) aya dhex dhexadiyay dagalkina dhameeyay marki uu boqorku solabtay


Waxa uu sameeyay inu reer boojiyo oo dhan laayo, si uu usi fadhiyo xilkisa magalada.



Gunaanud:


Qoraagu waxa uu uso qatay sheegadan inadan qofka u manad sheegan ee dantiisa adigu iska dhex tus.


Waxa jira sheegooyin badan oo qoraagu kashegeyay lakin anagu wanu sogobnay waxana xooga sarnay muhiimada qodobkan oo ah,



Dadka dantooda u sheeg inad adigu u hayso si wax walba aad u bahantahy uga samaysato.




Labels:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Xeerka 8aad ''Iska hubi cida ad ladhaqmayso'' (Sirta la-tacaamulka dadka)

  Xeerkan waxa jira mahmaah soomaali oo oranaysa (hubsiimo halgeel ba lasiistaa). Buuga oo kashegenaya xeerkan wuxu yiri 5 qof hala tacaamulin, waxna haku darsan, iskana ilaali sijoogta ah (dabgoda lama kulaalo): 1. Qof islawaayn ama qab wayn leh 2. Qof ka isbadbadalka badan oo meel loogu hagaago aan lahayn 3. Qofka shakiya badan 4. Qofka aargoostaha ah ee waxba ilaawin 5. Qofka miskiinka ah ee halmar xanaaqa Tusaalaha Buuga: Waxa jiray maxamed khawaarsimi waxa uu katalinjiray dowlad wayn oo la'oran jiray khawaarisim oo katalinjirtay Turky ilaa  Afganistan ilaa Shiinaha. waxuna lahaa ciidan aad ubadan 1219 kii aya Jingis khaan usoo diray safiiro wado hadyado si ay u heshiiyaan nabadna kuwada noladaan. Maxamed khawaarsimi wa uu diiday heshiiska isaga oo qab ku jiro. Jingis khaan mar labaad ayuu ergo hadyad sida soo diray lakin wasiir kamid ah wasiirada Khawaarisim aya dhacay hadyadii ergadiina wu wada dilay. Jingis khaan mar sedexaad ayuu ergo soo diray isago raba in logacan ga...
Post a Comment
Read more

Xeerka 7aad ''Sirta daciifnimada isfaquuqa'' (Goonnidaaqa)

Qodobkan waxa uu ku saabsan yahay:  Ha'isfaquuqin oo dadka haka dhexbixin ee dhexjoog, hasamaysanin darbiyo kahor jogsada dadka kale. Galidaaqnimado wa halis handadaad kuyu ah ee kuma ilaalinayso. calamku wa halis cadowna wukabuuxa qof walbana inu is'ilaaliyo wa lasim, Isfaquuqu inta uu ku'ilalinayo inta uu kuyeelayo aya ka badan hadii ad madaxtahy wa inad dadka dhexgasho oo aad kawarhaysa ee iska ilaali isfaquuqa. Tusaalaha Buuga: Taariikhda dalka shiinaha boqorkii ugu caansana uguna horaayay oo la'oranjiray jaanshii oo talinjiray 220kii ilaa 210kii hijriyada waxa uu ahaa boqor awood badan oo sameeyay dalka wayn ee shiinaha boqor Jaanshii  waxa ku adkaatay inu dadka la kulmo waxa uu kunola qasri aad uwayn cidna lama kulmi jirin indhaha dadka oo dhan wa uu iska qarin jiray. Habeenki hal qol maseexan jirin ee hadba qol ayu seexan jiray si aan lo'ogaan, Maalin ayuu dhintay isaga oo cidna ogayn dhowmaalin kadib ayaa maydkii boqorka oo qurmay lahelay. Saas ayuna ku dhin...
Post a Comment
Read more

Xeerka 5aad ''baro sida loo maqnaado marka aad muhim noqoto'' (fanka maqnaanshaha)

  Qodobkan wuxu ka hadlaya sida lo maqnado marwalba aad muhiim noqoto, wax walba hadi ay indhuhu ku bataan wa lanaca.  Mahmah soomaaliyed aya oranaysa (hanoqon jooge aan laxisabsan ama maqane aan latabin)  Qoraaga oo qodobkan ka hadlaya wuxu yiri qof dad an ku aqonayn qodobkan ha u isticmalin lakin u isticmal dad ku yaqan oo ad agtooda muhiim katahay. qoraku waxa kale Oo yiri ogow dadka maqamka ay adi ku jogan iyo dadka maqamka ad adiku iyaka u jogto. Tusalaha buuga: Niman la oran jiray aashuuniyiin oo ka talin jiray dhulka shaam iyo dunida qayb kamid ah 300 oo sano kahor waxay ahayeen niman aad u ad adag oo tigtatoriyad ah,  Reer degan magalo kamid ah iiran kadib waxa dhacay khilaaf iyo rer walba inay rerkay ka adag yihiin ay ju duulaan. Marka aya waxa so baxay nin la oran jiray deyosis waxa uu ku caan baxay inu dadka dhexdhexadiyo oo uu ugar naqo khilafaad kana xaliyo marka kadib waxa yaraaday khilafkii iyo dagaladiii,  Deyosis waxa uu yeeshay awood wuxuna...
Post a Comment
Read more